پترولوژی و ژئوشیمی سنگهای ماگمایی منطقه تکیه (جنوب طالقان)، شرق قزوین

منطقه مورد مطالعه بخش کوچکی از نقشه 250000 : 1 قزوین-رشت و از نظر جغرافیایی و زمین¬شناسی جزء پهنه¬ی البرز غربی است. در منطقه¬ی مورد مطالعه ردیف سنگی پالئوزوییک و سنوزوییک با یک تماس گسلی رانده در کنار هم قرار می¬گیرند. . آندزیت بازالتهای دونین (هم¬ارز واحد a سازند جیرود) که طی رویداد کششی کالدونین و تشکیل ریفت قاره¬ای اردویسین-دونین بوجود آمده¬اند، از نظر ژئوشیمیایی با آنومالی منفی nb, ta, eu و غنی¬شدگی عناصر lree نسبت به hree و آنومالی مثبت pb مشخص می¬شوند. آلودگی پوسته¬ای موجب شده تا نمونه¬های منطقه روند عنصری پوسته را به خود گرفته و علائم مناطق فرورانشی را به صورت کاذب نشان دهند. واحدهای سنگی سنوزوییک شامل دو بخش مشخص گدازه¬های آنالسیم بازالت و توده نفوذی گابرویی می¬باشد. گدازه آنالسیم بازالتی با وجود فنوکریستهای تمام وجه¬دار آنالسیم و نیز پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن مشخص می¬شود. بلورهای آنالسیم به دلایل مختلفی از طریق تبادل یونی از بلورهای اولیه لوسیت بوجود آمده¬اند که از دلایل آن می¬توان به ترکهای شعاعی و ماکل لوسیت به صورت باقیمانده در داخل برخی آنالسیم¬ها اشاره¬کرد. توده¬ی نفوذی گابرویی نیز با وجود بلورهای کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز و نیز بلورهای منشوری شکل اولیوین ایدنگزیتی شده¬ مشخص می¬شود. ضمن آنکه در بعضی قسمتها به دلیل مشاهده وفور بلورهای درشت و پرازدحام پیروکسن دارای فابریک کومولایی هستند. برداشتهای ساختاری و مدل ارائه شده برای نحوه¬ی جایگیری گدازه¬های آلکالن منطقه (آنالسیم بازالتها) نشان از خروج آنها از طریق شکافهای کششی عدسی شکل دارد. بطوری که روانه گدازه¬ی مزبور دارای الگوی z شکل ویژه¬ای می¬باشد که بین گسلهای عرضی با امتداد شمال غرب- جنوب شرق منطقه محصور شده¬ است. دلیل این الگوی خاص، حرکت راستگرد گسلهای امتداد لغز و تشکیل ترکهای کششی عدسی شکل با آرایش پله¬ای و در نهایت فعالیت زون گسلی می¬باشد که همزمان سبب چرخش ترکهای کششی شده و همزمان خروج گدازه نیز ادامه داشته است. ترکیب آلکالن ماگمای جایگزین شده که از شاخصه¬های پهنه¬های کششی است، بر این موضوع صحّه می¬گذارد.